در مورد دانشجویان دکتری هم که این سال‌ها حقیقتاً جذب هیئت علمی دانشگاه‌های خوب آمریکا و کانادا شدن، کار بسیار رقابتی و سختی شده است.

یکی از مهمترین مواردی که اینجا می‌بینید تشویق ارگان‌های مختلف دانشگاهی و دولتی به راه اندازی کسب و کارهای شخصی و نه الزاماً دانش بنیان است. بازار مدل‌های استیو جابزی اینجا هم مانند ایران داغ هست.

مهم ترین عوامل کاریابی در آمریکا شمالی

برای پیدا کردن کار دو موضوع اصلی وجود دارد:

۱- شما باید واقعاً توانمند باشید.
۲- بتوانید توانمندی خود را به گوش صاحب کار برسانید.

در موضوع اول ویژگی‌های فردی، دوره‌های مهارت افزایی و … بسیار رونق دارند و در مورد دوم لینک داشتن و رزومه خوب نوشتن و خوب از پس مصاحبه بر آمدن.

اندکی بیشتر درخصوص مورد اول برایتان بگویم: اینکه ایران هستید یا خارج از کشور، فرقی نمی‌کند، اگر شما نتوانید دو صفحه رزومه‌ی کاری بنویسید یعنی هنوز اثبات نکرده‌اید توانایی انجام کاری را دارید. مثلاً در رزومه‌ی شغلی برای کارهای غیر آکادمیک، شما مجاز نیستید به بیش از دو مقاله‌ی مرتبط اشاره کنید. یا اینکه فرضاً از شما نمی‌پذیرند اگر بگویید من روی ربات فلان مدل کار کرده‌ام. شما باید دقیقاً بگویید روی ربات فلان مدل چه مدت کار کرده‌اید؟ دقیقاً چکار کرده‌اید؟ کار شما به چه نتیجه‌ای رسیده است؟ مثلاً آیا حضور شما به عنوان طراح در آن پروژه به افزایش راندمان ربات کمک کرده یا نه؟ چند درصد؟

خلاصه‌ی کلام اینکه، با ادعای صرف، کسی نمی‌تواند وارد بازار کار شود.

از کجا کار داوطلبانه پیدا کنیم؟

به همین دلیل اینجا قبل از وارد شدن به فضای کار، دوره‌های کارآموزی، کارهای داوطلبانهو همچنین سرتیفیکیت دوره‌های عملی (دقت کنید عملی و نه علمی) در رشته‌ی مورد نظر بسیار جدی گرفته می‌شوند.

تفاوت کار در ایران با آمریکای شمالی

هر چند آنچه که در ادامه اشاره خواهم کرد، حقیقت تلخ اجتماعی کشور خواهد بود اما به هیچ وجه نافی ناتوانی مسئولین برای حل مشکل بیکاری جوانان و نبود آموزش‌های مناسب کسب و کار در کشور نیست.کافی است نیم نگاهی به موارد اشاره شده بی اندازیم و با شرایط کار در داخل ایران مقایسه ای بکنیم:

• داشتن معرف، سابقه کار داوطلبانه (تا ۱۲ ماه تلاش برای پیدا کردن کار و ارسال چند صد رزومه کاری!!!)
• پس برخلاف تصور دوستانم در ایران اینجا هم بازار پیدا کردن کار پیچیدگی های خود را دارد.اگر سابقه‌ی کار داوطلبانه در دوران دانشجویی یا تابستان‌های دوران تحصیل میداشتیم، آیا سابقه‌ی کار محدودی برای شما ایجاد نمی‌شد؟ من بر خلاف کانادا، در ایران بسیاری را می‌شناسم که از خدایشان هست که یک نفر ۶ ماه برایشان رایگان کار کند و تهش به او یک سابقه‌ی کار یا توصیه‌نامه بدهند. حتی با یکی از دوستان در ایران صحبت می‌کردم می‌گفت بعد از ۶ ماه کار داوطلبانه، کدام صاحب کاری است که یک نیروی آموزش دیده و البته قوی را نخواهد)

جای گفتن ندارد در ایران هم مانند اینجا با مدرک کارشناسی یا فوق دیپلم داشتن و کاربلد بودن، احتمال پیدا کردن کار بیشتر از یک فارغ التحصیل دکتری خواهد بود. در ایران یکی از دلایل گرایش به دکتری، ناتوانی از ورود به بازار کار است که آن هم بخش بیشترش نشأت گرفته از عشق به کارمندی به جای کارآفرینی یا خویش‌فرمایی است. کم شده‌اند تعداد کسانی که عشق‌شان علم آموزی و کمک موثر به رفع مشکلات و معضلات علمی باشد.

اینجا پای دانشگاه‌ها هم می‌آید وسط. چرا دانشگاه‌ها بازخواست نمی‌شوند تا نرخ افراد کارآفرین و افراد فارغ‌التحصیل‌شان که موفق به پیدا کردن شغل شده‌اند را اعلام کنند؟ شاید اگر دانشگاه‌های ما در دفترچه کنکور اعلام کنند نرخ کار پیداکردن برای فارغ‌التحصیلان این دانشگاه بعد از یک سال ۲۰ درصد و بعد از ۵ سال ۴۰ درصد است، هم دانش‌آموزان و دانشجویان واقعی‌تر به بی‌کفایتی برخی از دانشگاه‌ها در رساندن آن‌ها به شغل نگاه کنند و هم اینکه یک رقابت سالم و مفید بین دانشگاه‌ها در افزایش ورودی‌هایشان به بازار کار شکل بگیرد. شاید به بخش ارتباط با صنعت، به مراکز رشد، به برگزاری کلاس‌های مصاحبه‌های شغلی، رزومه‌نویسی و مهارت‌های کسب و کار جدی‌تر نگاه شود.